لاستيك اتيلن پروپيلن چيست ؟
لاستيك اتيلن پروپيلن يا EPR از كوپليمرهاي اتيلن و پروپيلن سيراب شده شكل مي گيرد كه در آن از پراكسيدهاي آلي در فرآيند پخت يا كراس لينك بهره گرفته مي شود . ملكول هاي پايه آنها مي توانند به صورت تصادفي كنار هم قرار گيرند و يا دوتا دوتا به صورت بلوك درآمده و كنار هم قرار گيرند .
EPR رديفي از پليمرهايي را شامل مي گردد كه در دو دسته زير رده بندي مي گردند :
لاستيك سه بسپاري اتيلن پروپيلن يا EPDM
اهميت لاستيك هاي اتيلن پروپيلن به عنوان لاستيك هاي سنتزي همه منظوره ، ارزاني نسبي و مقاومت آنها در برابر پير شدن ، تخريب با اوزون و حمله واكنش گرهاي شيميايي به دليل سير شدگي اغلب واحدهاي تكرار شونده در توالي پليمر است .
بهره گيري از پراكسيد ها ، براي انجام فرآيند كراس لينك ايستادگي ماده را در برابر فرسايش دراز مدت بهتر مي كند و ويژگي هاي برقي مناسبي را فراهم مي آورند . اين مواد در فرآيند گرمايشي تجزيه مي شوند و بنيان هايي مي سازند كه با بسپارها واكنش انجام مي دهند و سرانجام باعث پديدار شدن اتصال هاي كربن به كربن در ميان آنها مي گردند.
در اين ميان با بهره گيري از مواد هم عامل با پراكسيدها ويژگي هاي كامل تري به دست مي آيد . پراكسيدي كه در اين فرآيند مي توان به كار برد همان دي كيوميل است ولي مواد ديگري نيز وجود دارند ، از ماده اتيلن گليكول دي متيل آكريلات نيز مي توان به عنوان مواد هم عامل نام برد .
به هنگام ساخت اين لاستيك اگر ماده پركننده كربنات كلسيم به اندازه زياد با آن آميخته شود هزينه ها را كاهش مي دهد و اگر رس كالسينيد به جاي كربنات كلسيم جايگزين گردد ويژگي هاي لاستيكي بهتر شده و جذب رطوبت آن كاهش مي يابد . با افزايش يك سيلان سيراب نشده كه با پرسازها پيوند پيدا مي كند ويژگي هاي مكانيكي ماده نيز افزايش مي يابد .
افزودني هاي ديگر همانند سرنح ، ايستادگي در برابر آب و روغن را بهبود بخشيده و به انجام فرآيند نيز كمك مي نمايد . اين مواد بايستي با دقت گزينش شوند تا با پراكسيدها واكنش شيميايي نداشته باشند .
در ميان EPR و EPDM كراس لينك شده اختلاف اندكي وجود دارد و انجام فرآيند كراس لينك به كمك پراكسيدها در برابر ولكانيزه گوگردي ايستادگي ماه را در برابر گرما و فشار- گرما افزايش مي دهد
از ويژگي هاي بارز اين گروه از لاستيك ها مي توان به مقاومت خوب آنها در برابر اوزون ، اكسيژن و يونيزاسيون اشاره نمود.
تاريخچه لاستيك اتيلن پروپيلن
اين لاستيك يك Random Copolyme است از اتيلن و پروپيلن كه براي اولين بار در سال 1960 توليد شد و در حضور كاتاليزور زيگلر ناتا ساخته مي شود و داراي خاصيت لاستيكي غير كريستالي است و براي مقاوم كردن پليمر هاي ديگر استفاده مي شود. تفاوت انواع آن در ميزان درصد اتيلن است و به دليل داشتن زنجيره 100% اشباع مقاومت آن در برابر ازون، حرارت و مواد شيميايي خورنده بالا است.
چگونگي توليد لاستيك اتيلن پروپيلن
روش توليد اين لاستيك پليمريزاسيون (بسپارش) به كمك زيگلر ناتا است. اين لاستيك از مونومرهاي اتيلن و پروپيلن به همراه يك مونومر دي ان غير اشباع از نوع اتيلن نوربورنين (ENB) ,هگزا دي ان (HD 1,4) و يا دي سيكلو پنتا دي ان (DCOD)ساخته شده است.مقدار اتيلن در حدود ۴۵% تا ۷۵% است همچنين مقدار DNR حدود ۲.۵% تا ۱۲% است.
درصد پروپيلن بيشتر غلطك پذيري بهتر مقاومت خام پايين تر و كشساني بالاتر را ارائه ميدهد.همچنين درصد اتيلن بيشتر سبب فرآيند پذيري بهتر , اكستروژن بهتر, پخت سريع تر و پخت بهتر پراكسيدي و گوگردي با درصد شبكه اي شدن (Crosslink) بالا را ارائه ميدهد.
مزايا لاستيك اتيلن پروپيلن
- مقاومت حرارتي و گرمايي خوب
- قيمت نسبتا ارزان
- مقاومت در برابر اسيد ها و بازها
- انعطاف پذيري در دماي پايين
- مقاومت در برابر مواد قطبي
- مقاومت در برابر آب و بخار
- عايق الكتريكي بسيار خوب
معايب لاستيك اتيلن پروپيلن
- مقاومت در برابر شعله و آتش
- چسبندگي ضعيف به الياف و فلزات
- مقاومت كم در برابر بنزين و نفت سفيد
- مقاومت كم در برابر روغن و حلال هاي هيدروكربني هالوژنه
خواص لاستيك اتيلن پروپيلن
مقاومت عالي در درجه حرارت بالا و مقاومت سايشي عالي, مقاومت در برابر ضربه , مقاومت در برابر پير شدن
كاربرد لاستيك اتيلن پروپيلن
به عنوان تركيب (Compound) براي اصلاح ضربه در
پلاستيك درزگير
ديگ هاي بخار
عايق بندي سيستم و كابل لاستيك ها
لوله هاي لاستيكي مانند لوله تخليه آب ماشين لباسشوئي شيلنگ واشر
بلندگوهاي صدا
پروفيل هاي به كار رفته در پنجره ها
و مهم ترين كاربردهاي آن كه درزگيرها و نوارهاي عايق بندي در و پنجره و درزگير خودرو و درزگير لوازم خانگي مانند يخچال و فريزر و…